Hawk Radio

Δευτέρα 16 Φεβρουαρίου 2009

Ενα αρκετά καλό και αντικειμενικό άρθρο για τον αναρχισμό-αντιγραφή απο τη Βικιπαίδεια

Αναρχισμός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια


O Αναρχισμός (Αγγλικά: Anarchism, Ισπανικά: anarquismο) είναι ένα ιδεολογικό, πολιτικό και κοινωνικό κίνημα. Ετυμολογικά προέρχεται από την ελληνική λέξη αρχή= εξουσία και το στερητικό α. Στην κυριολεξία αναρχία σημαίνει «χωρίς εξουσία». Ο όρος αναρχισμός είναι αρκετά παρεξηγημένος καθώς αρχικά αρνητική είχε έννοια, διότι αναρχία συνήθως σήμαινε χάος κοινωνικό, πολιτικό και όχι μόνο. «Δήλωνε» δηλαδή την αταξία ή υπήρχαν φορές που ταυτιζόταν με βομβιστικές τρομοκρατικές ενέργειες. Η σύνδεση με τη βία είναι προπαγανδιστική καθώς οι μεγαλύτερες σχολές και οι μεγαλύτεροι θεωρητικοί αναρχικοί, θεωρούν τη βία όχι μόνο ακατάλληλο μέσο επιβολής αλλά επίσης την εξισώσουν με την αστική ηθική.

Η πρώτη αναφορά της λέξεως αναρχία υπάρχει στο έργο Επτά επί Θήβαις (467 πχ) του Αισχύλου. Εκεί η Αντιγόνη ανοιχτά αρνείται να αποδεχτεί το διάταγμα των κρατούντων να αφήσει άθαφτο το πτώμα του αδερφού της Πολυνείκη, ως τιμωρία για τη συμμετοχή του στην επίθεση κατά των Θηβών, λέγοντας: "Ακόμα και αν κανείς άλλος δεν επιθυμούσε να συμμετάσχει στην ταφή, εγώ μόνη μου θα τον έθαβα και θα έπαιρνα το ρίσκο που θα σημαίνει η ταφή του αδερφού μου. Ούτε ντρέπομαι να δράσω ενάντια αψηφώντας τη βούληση των κρατούντων (έχουσα άπιστων την αναρχίαν πόλει)."

Οι αναρχικές ιδέες επίσης ανάχθηκαν σε θρησκείες όπως ο βουδισμός αλλά και σε φιλοσοφικές σχολές σκέψης. Σύμφωνα με τον Πιοτρ Κροπότκιν οι στωικοί, με κορυφαίο τον Ζήνωνα "αποστρεφόντουσαν την παντοδυναμία του κράτους, την επέμβασή του και τον κρατισμό και διακήρυσσαν την κυριαρχία του ηθικού νόμου του ατόμου" [1]. Έτσι σύμφωνα με τον Κροπότκιν, ο Ζήνων ήταν ο καλύτερος υπέρμαχος της αναρχίας στον αρχαίο κόσμο[1].

Η πρώτη επίσημη γνωστοποίηση αναρχικών θέσεων προήλθε από τον ατομικιστή αναρχικό Ουίλιαμ Γκούντγουιν (William Godwin). Ήταν αυτός που στο έργο του Έρευνα για την πολιτική δικαιοσύνη πραγματεύτηκε μία μορφή ακραίου πολιτικού φιλελευθερισμού. Στη συνέχεια ο αναρχισμός ως μια ξεχωριστή πολιτική ιδεολογία εμφανίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα όταν οι υποστηρικτές και ο ίδιος ο Μιχαήλ Μπακούνιν αποσπάστηκαν από την Πρώτη Διεθνή, ή Διεθνή Ένωση των Εργατών που είχαν ιδρύσει ο Καρλ Μαρξ σε συνεργασία με τον «πατέρα της αναρχίας» Πιερ Ζοζέφ Προυντόν. Η πίστη του Μπακούνιν σε έναν «αντιεξουσιαστικό σοσιαλισμό» ήταν αυτή που οδήγησε στη διαγραφή του από τη Διεθνή και έβαλε τα θεμέλια για τον αναρχοκολεκτιβισμό ή κολεκτιβιστικό αναρχισμό, πάνω στον οποίο στηρίχτηκαν οι περισσότερες αναρχικές θεωρίες όπως ο αναρχοσυνδικαλισμός, ο οικοαναρχισμός, ο αναρχοκομμουνισμός κα. Με βάση λοιπόν τον αναρχοκολεκτιβισμό, ο αναρχισμός του 20ου αιώνα αρνείται τη μεταβατική περίοδο της Δικτατορίας του Προλεταριάτου (που ήταν μία από τις κύριες διαφωνίες του Μαρξ με τον Μπακούνιν), που προτείνουν οι κομμουνιστές για το πέρασμα στην αταξική κοινωνία. Επίσης, προωθεί την αυτοδιαχείριση και εστιάζει στην προσωπική ευθύνη που έχει το άτομο για τις πράξεις του απέναντι στον εαυτό του και το κοινωνικό σύνολο, του οποίου είναι μέλος.

Οι στόχοι του αναρχισμού, καθώς και τα μέσα επίτευξης των στόχων αυτών, αντιμετώπισαν έντονη κριτική και θεωρήθηκαν ουτοπικά. Για αυτόν το λόγο η απήχηση που έχει ο αναρχισμός είναι περιορισμένη σε σχέση με άλλες κυριότερες πολιτικές ιδεολογίες όπως ο σοσιαλισμός, ο φιλελευθερισμός κτλ. Οι αναρχικοί απορρίπτουν όλες τις μορφές κοινοβουλευτικής πολιτικής δράσης ως ανούσιες και πιστεύουν σε μία «κοινωνική επανάσταση» (αναρχοκομουνιστές), σε γενικές απεργίες (αναρχοσυνδικαλιστές) ή σε μία γενική «ανυπακοή των μαζών» (ατομικιστές αναρχικοί). Ο αναρχισμός σαν κίνημα μπορεί και «επιβιώνει», για τον απλό λόγο ότι μπορεί και παίρνει θέση σε όλα τα κοινωνικά ζητήματα.

Η λέξη αναρχία, όπως τη χρησιμοποιούν οι περισσότεροι αναρχικοί, δηλώνει μια αρμονική αντιεξουσιαστική αταξική κοινωνία, που στηρίζεται στις δυνατότητες της εθελοντικής συνεργασίας και αμοιβαίας βοήθειας των ανθρώπων με βάση τον ατομικό αυτοπροσδιορισμό και την προσωπική συμμετοχή. Στη θέση των εξουσιαστικών πολιτικών δομών και των οικονομικών θεσμών οι αναρχικοί προτείνουν κοινωνικές σχέσεις θεμελιωμένες στην "εκούσια" ομαδική συγκρότηση αυτόνομων ατόμων, την αμοιβαία βοήθεια και την αυτοδιάθεση.

Ενώ συχνά ο αναρχισμός ορίζεται από αυτό στο οποίο εναντιώνεται, εντούτοις οι αναρχικοί ανά τις εποχές προσέφεραν σύμφωνα με το όραμα για αυτό που πιστεύουν ότι είναι η αληθινά ελεύθερη κοινωνία. Ωστόσο, οι ιδέες για το πώς μπορεί να είναι λειτουργική μια τέτοια κοινωνία πιθανώς διαφέρουν πολύ, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τις διαπλεκόμενες οικονομικές σχέσεις.


Είδη Αναρχισμού

[Επεξεργασία] Ατομικιστικός Αναρχισμός

Υποστηρίζει ως αναγκαία την αναγνώριση της "εμπράγματης ιδιοκτησίας" του κάθε ατόμου. Ο κύριος εκπρόσωπος αυτού του ρεύματος είναι ο Κάσπαρ Σμίντ, πιο γνωστός ως Μαξ Στίρνερ. Ο ατομιστικός αναρχισμός είναι μια μορφή άκρατου φιλελευθερισμού, όπου κύρια στοιχεία του είναι ο ακραίος ατομικισμός, ο ατομισμός, ο εγωισμός, η συμβατική υποχρέωση, η ατομική ιδιοκτησία και άλλα. Πιθανή απόρροια του ατομικιστικού αναρχισμού είναι ο αναρχοκαπιταλισμός.

[Επεξεργασία] Αναρχοκολεκτιβισμός

Συνοπτικά ο κολεκτιβιστικός αναρχισμός (αναρχοκολεκτιβισμός) είναι μια μορφή άκρατου σοσιαλισμού (εξού και η άρνηση στη δικτατορία του προλεταριάτου), όπου κύρια στοιχεία είναι ο ακραίος κολεκτιβισμός, η ταξική πάλη, η κοινωνική επανάσταση, η συνεργασία / αμοιβαιότητα (μουτουαλισμός), το κοινωνικό καθήκον, η κοινοκτημοσύνη και άλλα. Απόρροια του αναρχοκολεκτιβισμού είναι ο αναρχοκομμουνισμός.

[Επεξεργασία] Αναρχοσυνδικαλισμός

Αναπτύχθηκε στη Γαλλία, Ισπανία και την Ιταλία, ενώ επεκτάθηκε και σε άλλες χώρες. Αντιτίθεται στο κράτος, την πολιτική πάλη και τα πολιτικά κόμματα. Δίνει τον πρώτο ρόλο στα συνδικάτα και θεωρεί την απεργία ως τη βασική μέθοδο πάλης ενάντια στην αστική τάξη.

[Επεξεργασία] Αναρχοκομμουνισμός

Φρονεί ότι την ιδιοκτησία θα πρέπει να τη διαχειρίζονται οι εθελοντικές ομάδες, σημείο που προσβάλει όμως την ελευθερία της νομής της κατοχής και της εκμετάλλευσης αυτής από τον ιδιοκτήτη. Κύριος εκφραστής της θεωρίας αυτής ήταν ο Π. Κροπότκιν, ο οποίος τοποθετούσε τα συμφέροντα της κοινωνίας πάνω από τα συμφέροντα του ατόμου και προέτασσε την ηθική δράση εναντίον της αστικής τάξης και της κυβέρνησης.

[Επεξεργασία] Αναρχοκαπιταλισμός

Αναρχοκαπιταλισμός ή αναρχισμός της ελεύθερης αγοράς αποκλήθηκε το ρεύμα εκείνο του φιλελεύθερου ατομικισμού που αρνείτο την ύπαρξη του κράτους, ως αυτόνομου μηχανισμού εξουσίας επί της κοινωνίας. Οι κύριοι θεωρητικοί του αναρχοκαπιταλισμού οραματίστηκαν ένα κοινωνικό μοντέλο στηριγμένο αποκλειστικά στην ατομική ιδιοκτησία και την ιδιωτική πρωτοβουλία. Οι βασικοί τους στόχοι ήταν η διαμόρφωση ενός δικαίου στηριγμένου στα αρνητικά δικαιώματα, η ιδιωτικοποίηση όλων των κρατικών θεσμών και η εξάλειψη κάθε μορφής άμεσου εξαναγκασμού έναντι οιουδήποτε πολίτη. Πίσω από τις αρχές τους υφέρπει μια προσήλωση στα φυσικά δικαιώματα και στην λοκιανή κοσμοθέαση. Πολλοί αναρχοκαπιταλιστές θεώρησαν ως εμβρυακό μοντέλο αναρχοκαπιταλιστικής κοινωνίας την μισοδιαλυμένη από τους πολέμους και ουσιαστικά ακυβέρνητη επί χρόνια Σομαλία.

[Επεξεργασία] Πριμιτιβισμός

Ο Πριμιτιβισμός (αναφέρεται και ως Πρωτογονισμός ενώ παλιότερα ονομαζόταν Αναρχοπρωτογονισμός) είναι ένας κλάδος-τάση του Αναρχισμού. Η τάση αυτή εστιάζει στο ρόλο της μετάβασης από τις πρώτες τροφοσυλλεκτικές και ασχολούμενες με το κυνήγι κοινωνίες στις αγροτικές κοινωνίες στην δημιουργία ιεραρχικών κοινωνιών και στην αλλοτρίωση των ανθρώπων. Από τους υποστηρικτές της θεωρίας αυτής προτείνεται η επιστροφή σε "μη-πολιτισμένους" τρόπους ζωής μέσω της αποβιομηχάνισης, της κατάργησης του καταμερισμού της εργασίας και εγκατάλειψη της τεχνολογίας. Η επιστήμη, όπως και η τεχνολογία, θεωρείται ως μη ουδέτερη, και πιστεύεται ότι πάντα ενσωματώνει τις αξίες και τους σκοπούς όσων την παράγουν και την ελέγχουν. Ο Πριμιτιβισμός ασκεί κριτική κυρίως σε δύο ζητήματα: Τον πολιτισμό και την τεχνολογία. Είναι κατά του καταμερισμού εργασίας και κατά της εξειδίκευσης. Έπειτα από διάφορες διενέξεις, το πρόθεμα «αναρχο-» αφαιρέθηκε και ονομάζεται πλέον Πρωτογονισμός ή Πριμιτιβισμός. Πηγή έμπνευσης για τον πριμιτιβισμό αποτελούν οι Λουδδίτες.

[Επεξεργασία] Αναρχοχριστιανισμός

Αναρχοχριστιανισμός ή χριστιανικός αναρχισμός λέγονται οι διάφορες παραδόσεις που συνδυάζουν τον αναρχισμό με το χριστιανισμό. Οι αναρχοχριστιανοί ή Χριστιανοί αναρχικοί πιστεύουν ότι η ελευθερία είναι δικαιολογημένη πνευματικά μέσω της διδασκαλίας του Ιησού. Όσον αφορά τη στάση των αναρχοχριστιανών απέναντι στην εξωτερική εκκλησιαστική ιεραρχία, δεν υπάρχει κοινή στάση,καθώς μερικοί στρέφονται κατά της εκκλησιαστικής ιεραρχίας ενώ άλλοι δεν την πολεμούν. Το έργο του Λέοντα Τολστόι "Η βασιλεία του Θεού είναι μέσα σας" είναι ένα βασικό κείμενο στο σύγχρονο Χριστιανικό αναρχισμό. Επίσης υπάρχει μεγάλος σεβασμός στις κοινότητες ασκητών/μοναχών, ιδιαίτερα σε συγκεκριμένες του παρελθόντος (π.χ. ασκητές της ερήμου της Νιτρίας). Ο αναρχοχριστιανισμός είναι πιο κοντά στο κομμουνιστικό αναρχισμό από ό, τι στην ατομικιστικό αναρχισμό. Συχνά είναι πασιφιστικός και απορρίπτει τον πόλεμο και γενικότερα τη βία.

Γνωστές αναρχοχριστιανικές κινήσεις είναι η Κίνηση των Καθολικών Εργατών (Catholic Worker Movement) και η Μαθητική Χριστιανική Κίνηση (Student Christian Movement).

Δικτυακοί τόποι

Για να γνωρίσουμε αντικειμενικά και χωρίς προκαταλήψεις άλλες ιδέες


ELEOS PRODUCTIONS

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Απόψεις